भारत जगातील 3 री सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था होण्याच्या दिशेने वाटचाल त्यात महाराष्ट्राचे योगदान महत्त्वाचे; प्रवीण परदेशी IAS सेवानिवृत्त सदस्य
18 वे डॉ. डी.आर. गाडगीळ स्मृती व्याख्यान..
भारत जगातील 3 री सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था होण्याच्या दिशेने वाटचाल त्यात महाराष्ट्राचे योगदान महत्त्वाचे; प्रवीण परदेशी IAS सेवानिवृत्त सदस्य
18 वे डॉ. डी.आर. गाडगीळ स्मृती व्याख्यान..
श्री प्रवीण परदेशी IAS सेवानिवृत्त सदस्य, क्षमता बांधणी आयोग, भारत सरकार महाराष्ट्र इन्स्टिट्यूशन फॉर ट्रान्सफॉर्मेशन (MITRA) चे CEO यांनी केले.
महाराष्ट्रविकास मंडळ (MEDC) ची स्थापना डॉ. धनंजयराव गाडगीळ, प्रख्यात अर्थशास्त्रज्ञ आणि भारत सरकारच्या पूर्वीच्या नियोजन आयोगाचे माजी उपाध्यक्ष यांनी केली आहे. परिषद महाराष्ट्र सरकारसाठी व्यवसाय आणि उद्योगांसाठी एक आर्थिक थिंक टँक म्हणून काम करते. MEDC महाराष्ट्राच्या सामाजिक-आर्थिक विकासाशी संबंधित महत्त्वाच्या समस्यांवर काम करत आहे
महाराष्ट्र आर्थिक विकास परिषदेच्या (एमईडीसी) स्मरणार्थ 18 व्या डॉ. डी.आर. गाडगीळ स्मृती व्याख्यान, दिनांक 6 जुलै 2023 रोजी दुपारी 3 ते 4:30 वाजता यशवंतराव सेंटर, नरिमन पॉइंट, मुंबई येथे आयोजित केले होते.
“18 वे डॉ. डी.आर. गाडगीळ स्मृती व्याख्यान “डॉ. बिबेक देबरॉय भारतीय अर्थशास्त्रज्ञ आणि पंतप्रधानांच्या आर्थिक सल्लागार परिषदेचे अध्यक्ष यांनी दिले आणि श्री प्रवीण परदेशी आयएएस सेवानिवृत्त सदस्य, क्षमता निर्माण आयोग, भारत सरकारचे महाराष्ट्र इन्स्टिट्यूशन फॉर ट्रान्सफॉर्मेशन (मित्रा) चे मुख्य कार्यकारी अधिकारी यांनी या व्याख्यानाचा टोन सेट केला.
डॉ बिबेक देबरॉय यांनी “अलीकडच्या काळात भारताची आर्थिक उत्क्रांती” या विषयावर व्याख्यान दिले.:-
आपल्या भाषणादरम्यान, त्यांनी नमूद केले की, “भारत 2047 पर्यंत जगातील 3री सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था होण्याच्या दिशेने टंचाईच्या युगातून बदलत आहे”, भारताचा 2047 या वर्षासाठी दरडोई उत्पन्नाचा अंदाज 2300 USD वरून 10000 USD इतका आहे कारण आपण अमृत कालच्या मध्यावर्ती
आहोत.
त्यांनी पुढे नमूद केले की, भारताच्या वाढीच्या क्षेत्रांचे मुख्य स्त्रोत हे कार्यक्षम खुणा आणि श्रमिक बाजार असतील कारण 9 दशकात भारताची ओळख वाढली आहे कारण सरासरी भारतीयांना भारतीय असल्याचा अभिमान आहे.
“UNDP च्या अहवालानुसार, भारताला यापुढे विकसनशील देश म्हटले जाणार नाही तर उच्च मानव विकास देश म्हटले जाईल.” 2011 च्या जनगणनेच्या तुलनेत भारताची लोकसंख्या तुलनेने कमी आहे. कारण भारताची लोकसंख्या 0.87% पर्यंत कमी झाली आहे. व्याख्यानाची सूत्रसंचालन श्री प्रवीण परदेशी IAS सेवानिवृत्त सदस्य, क्षमता बांधणी आयोग, भारत सरकार महाराष्ट्र इन्स्टिट्यूशन फॉर ट्रान्सफॉर्मेशन (MITRA) चे CEO यांनी केले.
आपल्या भाषणात त्यांनी नमूद केले की, डॉ. गाडगीळ यांनी महाराष्ट्रात सैद्धांतिक अर्थतज्ज्ञ म्हणून परंपरा निर्माण केली आहे. त्यांनी नमूद केले की नोबल पारितोषिक विजेते अर्थतज्ञ सिद्धांतात उच्च असतात. परंतु जिल्हा केंद्र कॉर्पोरेटिव्ह बँका स्थापन करणे किंवा आर्थिक धोरण काय असावे याचा टोन सेट करणे हे त्यांचे उद्दिष्ट नाही. अर्थशास्त्रज्ञाने व्यावहारिकतेवर अधिक लक्ष केंद्रित केले पाहिजे.
जग घसरत्या विकासाच्या टप्प्यातून जात असल्याचे त्यांनी नमूद केले. त्यांनी सांगितले की भारत १ ट्रिलियनची अर्थव्यवस्था होण्याच्या प्रक्रियेमध्ये आहे. आणि अर्थव्यवस्थेत महाराष्ट्राचा वाटा सर्वाधिक आहे. त्यांनी भारतासमोरील दोन प्रमुख आव्हाने अधोरेखित केली आहेत ज्यात जमिनीची उपलब्धता आणि श्रमिक बाजारपेठेची आर्थिक लवचिकता आहे आणि आर्थिक समस्यांना तोंड देणे किती महत्त्वाचे आहे कारण यामुळे आर्थिक विकासात अडथळे येतात.
रवींद्र बोरटकर, अध्यक्ष – महाराष्ट्र आर्थिक विकास परिषद (MEDC),
आपल्या भाषणात त्यांनी महाराष्ट्र आर्थिक विकास परिषदेचा उल्लेख केला. त्यांनी आमचे संस्थापक डॉ. डी. आर. गाडगीळ यांची ओळख करून दिली. ते केवळ अर्थतज्ञच नाहीत तर संस्था निर्मातेही आहेत. त्यांनी गाडगीळ फॉर्म्युलाद्वारे वितरण योजनांचे वितरण केले. यामध्ये पायाभूत सुविधांचा विकास, गुंतवणुकीला प्रोत्साहन, कौशल्य विकास, नावीन्य, व्यवसाय करणे सुलभ करणे आणि सामाजिक क्षेत्रातील सुधारणांशी संबंधित आव्हाने हाताळणे यांचा समावेश आहे. डॉ. बिबेक देबरॉय आणि श्री प्रवीण परदेशी हे दोघेही त्यांचे कौशल्य आणि अनुभव पाहता या प्रयत्नांमध्ये मोलाचे योगदान देऊ शकतात.आभार प्रदर्शन एमईडीसीच्या उपाध्यक्षा श्रीमती मीनल मोहाडीकर यांनी केले.
